PHẦN I. Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn.

PHẦN II. Câu trắc nghiệm đúng sai.

PHẦN III. Câu trắc nghiệm trả lời ngắn.

PHẦN I. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.

Câu 1. Đáp án B

A. Đột biến thay thế cặp nucleotide G - C bằng cặp C – G. 🡪 số liên kết hydro không thay đổi

B. Đột biến thêm 1 cặp nucleotide loại G - C. 🡪 tăng 3 liên kết hydro

C. Đột biến thay thế cặp nucleotide A - T bằng cặp T – A. 🡪 số liên kết hydro không thay đổi

D. Đột biến mất 1 cặp nucleotide loại A – T. 🡪 giảm 2 liên kết hydro

Câu 2. Đáp án D

Giả sử 1 loài sinh vật có bộ NST 2n = 8, các cặp NST được kí hiệu A, a; B, b; D, d và E, e.

Thể ba nhiễm (2n+1) là: AaaBbDdee

Câu 3. Đáp án B

Khi chạy tại chỗ cơ thể cần nhiều năng lượng hơn → tim đập nhanh hơn, thân nhiệt tăng, huyết áp tăng. Chỉ có thời gian của 1 chu kì tim giảm (do tim đập nhanh hơn). 

Câu 4. Đáp án D

Có 2 con đường thoát hơi nước ở thực vật: qua khí khổng và qua lớp cutin. Thoát hơi nước qua khí khổng là chủ yếu.

Câu 5. Đáp án C

Cơ quan tương tự là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau, cấu tạo khác nhau nhưng thực hiện những chức năng tương tự nhau.

Cơ quan tương tự phản ánh sự tiến hóa hội tụ.

Do đó khi các loài có nhiều cơ quan tương tự giống nhau thì không phản ánh quan hệ họ hàng gần gũi nhưng thể hiện các hai loài có khả năng thích nghi với cùng một kiểu môi trường.

Câu 6. Đáp án B

Một đàn cá rô phi ở sông Đà di chuyển sang sinh sống và làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể cá rô phi ở sông Hồng. Đây là hiện tượng di – nhập gene.

Câu 7. Đáp án B

Cấu trúc xương chi trước của mèo, vây cá voi, cánh dơi và tay người có nhiều đặc điểm tương đồng, chứng tỏ bốn loài động vật này có nguồn gốc tổ tiên chung. Trong tiến hoá đây là bằng chứng giải phẫu so sánh.        

Câu 8. Đáp án D

Hóa thạch là bằng chứng tiến hóa trực tiếp duy nhất.

A. Chi trước của mèo và cánh của của dơi có các xương phân bố theo thứ tự tương tự nhau. 🡪 cơ quan tương đồng (bằng chứng giải phẫu so sánh)

B. Tất cả các sinh vật trên trái đất đều cấu tạo từ tế bào. 🡪 bằng chứng tế bào học

C. Các acid amine trong chuỗi β-hemoglobin của người và tinh tinh giống nhau. 🡪 bằng chứng sinh học phân tử

D. Di tích của thực vật sống ở các thời đại trước đã được tìm thấy trong các lớp than đá ở Quảng Ninh. 🡪 hoá thạch

Câu 9. Đáp án A

- Bệnh do gen trội hay lặn quy định?

Cặp vợ chồng 3 – 4 bình thường sinh con bị bệnh phêninkêtô niệu → Bệnh do gen lặn quy định, quy ước: A quy định bình thường trội hoàn toàn a quy định bệnh phêninkêtô niệu.

- Gen nằm trên NST thường hay giới tính?

+ Bệnh xuất hiện cả ở con trai và con gái → Gen bệnh không nằm trên vùng không tương đồng của NST giới tính Y.

+ Người bố II - 5 không bệnh nhưng con gái III - 4 bị bệnh → Gen bệnh không nằm trên vùng không tương đồng của NST giới tính X.

→ Gen bệnh nằm trên NST thường.

* Bước 2: Xác định kiểu gen của những người trong gia đình

- Người I-1, II-4, II-6, III-4 bị bệnh → Kiểu gen aa.

- Người II-1, II-2 không bị bệnh nhưng nhận alen a từ người I-1 → Kiểu gen Aa.

- Người I-3, I-4 không bị bệnh nhưng cho alen a cho người con II-4 → Kiểu gen Aa.

- Người II-5 không bị bệnh nhưng cho alen a cho người con III-4 → Kiểu gen Aa.

- Người III-3 không bị bệnh nhưng nhận alen a từ người II-6 → Kiểu gen Aa.

→ Xác định được kiểu gen của 10 người trong phả hệ.

Câu 10. Đáp án C

Tần số allele của các thế hệ:

Ta thấy cả 3 thế hệ đều chưa đạt cân bằng di truyền.

Mà tần số allele không thay đổi → quần thể không chịu tác động của CLTN hoặc các yếu tố ngẫu nhiên.

Vậy quần thể giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 11. Đáp án C

Tảo đã vô tình gây hại cho các loài sinh vật biển 🡪 ức chế - cảm nhiễm.

Câu 12. Đáp án D

Hiện tượng khống chế sinh học có thể xảy ra giữa các quần thể quần thể chim sâu và quần thể sâu đo. Vì sâu đo là thức ăn của chim sẻ.

Câu 13. Đáp án A

Kiểu gene của 1 cá thể phụ thuộc vào kiểu gene của phôi, không phụ thuộc vào cá thể mang thai

🡪 kiểu gene của bê con là AABBdd

Câu 14. Đáp án D

Ở ruồi giấm thực hiện phép lai

P: X^MX^M x X^mY

G: X^M                X^m; Y

 F1: X^MX^m; X^MY (2 kiểu gene)

Câu 15. Đáp án D

Trong quá trình nhân bản vô tính, kiểu gene nhân của sinh vật phụ thuộc vào cá thể cho nhân tế bào

🡪 kiểu gene của cừu Dolly là AAbb

Câu 16. Đáp án A

A sai, chỉ có NST 3 mang đột biến lặp đoạn.

B, C, D đúng.

Câu 17. Đáp án A

Những sinh vật thuộc bậc dinh dưỡng cấp 1 gồm: Tảo lục đơn bào, bèo hoa dâu, bèo nhật bản, rau muống.

Câu 18. Đáp án C

A. Bậc dinh dưỡng của chuột đồng là bậc 1. 🡪 sai, chuột đồng là bậc dinh dưỡng 1.

B. Năng lượng tích lũy trong quần thể diều hầu là cao nhất. 🡪 sai, năng lượng ở bậc dinh dưỡng càng cao thì càng giảm 🡪 diều hâu có năng lượng tích luỹ thấp nhất

C. Việc tiêu diệt diều hâu sẽ làm giảm số lượng chuột đồng. 🡪 đúng, tiêu diệt diều hâu thì số lượng rắn hổ mang tăng 🡪 chuột đồng bị ăn thịt nhiều hơn nên giảm

D. Rắn hổ mang là sinh vật tiêu thụ cấp 3. 🡪 sai, rắn hổ mang là sinh vật tiêu thụ bậc 2.

PHẦN II. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 4. Trong mỗi ý a, b, c, d, ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.

Câu 1.

Từ phép lai 1 ta suy ra được : tím > đỏ> vàng

Từ phép lai 2 ta suy ra được : vàng> hồng> trắng

→tím (a₁) > đỏ (a₂) > vàng (a₃) > hồng (a₄) > trắng (a₅).

Xét các phát biểu:

a đúng.

b đúng, hoa đỏ có các kiểu gen a₂a_2/3/4/5.

c đúng, phép lai 3: a₃a₅ × a₄a₅ → 1a₃a₄: 1a₃a₅ : 1a₄a₅: 1a₅a₅.

d đúng, phép lai 2 có thể là a₁a₂ × a₃a_3/4/5.

Câu 2.

a sai. Khi nuôi riêng, hai loài trên đều tăng trưởng theo giới hạn của môi trường.

b đúng. Đồ thị thứ 2 đã miêu tả điều này.

c sai. Hai loài này là cạnh tranh loại từ nên không có sự phân li ổ sinh thái.

d đúng. Đồ thị nét đứt cho thấy loài Paramecium arelia có khả năng cạnh tranh tốt hơn.

Câu 3.

a. Khi nhiệt độ thấp, độ nhớt của máu tăng, mất tế bào hồng cầu giúp điều hòa lại dòng chảy của máu. 🡪 đúng, khi nhiệt độ thấp, độ nhớt của máu tăng, mất tế bào hồng cầu sẽ giúp điều hòa lại dòng chảy của máu trong cơ thể. Do đó cá tuyết vẫn có thể sinh sống ở nền nhiệt thấp (dưới 0^oC).

b. Nếu bắt cá tuyết con và nuôi trong vùng biển nhiệt đới thì cá tuyết sản xuất hemoglobin trong máu. 🡪 sai, nhiệt độ nước và không khí vùng nhiệt đới cao, mật độ sinh vật lớn và nồng độ ôxy hòa tan thấp, dẫn đến cá tuyết không thể sống do chúng cần điều kiện nồng độ oxygen cao. Việc chuyển các cá thể đột ngột từ nơi lạnh sang khu vực nóng sẽ làm chúng không thể thích nghi kịp.

c. Khi nhiệt độ trong nước tăng thì độ nhớt của máu giảm, quá trình trao đổi chất ở cá tuyết tăng.

🡪 sai

d. Khi nhiệt độ trong nước tăng thì thân nhiệt cá tuyết tăng. 🡪 đúng, cá tuyết là động vật biến nhiệt nên nhiệt độ cơ thể cá thay đổi theo môi trường, khi nhiệt độ nước tăng thì nhiệt độ cơ thể cá cũng tăng.

Câu 4.

a. X thuộc đột biến cấu trúc NST. 🡪sai, 2n = 14; đột biến X: 2n = 15 = 2n + 1 (thể ba) 🡪 đột biến số lượng.

b. Có tối đa 14 loại thể đột biến X ở loài này. 🡪 sai, loài này có 7 cặp nhiễm sắc thể nên có tối đa 7 loại thể đột biến X.

c. Nếu X giảm phân có thể sinh ra giao tử có 7 NST. 🡪 đúng, thể đột biến ích giảm phân tạo giao tự n+1 và n.

d. X được tạo ra do sự không phân li của 2 NST trong giảm phân. 🡪 sai, X được tạo ra do sự không phân li của một cặp nhiễm sắc thể trong giảm phân.

PHẦN III. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời tương ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.

Câu 1.

(1) Cách li địa lí góp phần duy trì sự khác biệt về tần số allele và thành phần kiểu gene giữa các quần thể được tạo ra bởi các nhân tố tiến hóa. 🡪 đúng

(2) Xảy ra đối với các loài động vật có khả năng phát tán mạnh. 🡪 đúng

(3) Một số cá thể của quần thể do đột biến có được kiểu gene nhất định làm thay đổi tập tính giao phối thì các cá thể đó sẽ có xu hướng giao phối với nhau tạo nên quần thể cách li sinh sản với quần thể gốc. 🡪 sai, đây là mô tả của hình thành loài cùng khu vực địa lí

(4) Những quần thể nhỏ sống cách biệt trong các điều kiện môi trường khác nhau dần dần được các nhân tố tiến hóa làm cho khác biệt về tần số allele và thành phần kiểu gene. 🡪 đúng

Câu 2.

Vì đây là 1 tế bào nên chỉ tạo 2 loại giao tử, tỉ lệ giao tử đột biến là 1 (trong trường hợp 2 NST đột biến về 2 cực) hoặc 0,5 (trong trường hợp 2 NST đột biến về 1 cực)

🡪 tỉ lệ tối đa = 100%

Câu 3.

Có 9 kiểu hình = 2n +1 → n = 4 hay tính trạng do 4 cặp gen quy định.

P: Cây cao nhất (đồng hợp trội 4 cặp gen) × cây thấp nhất (đồng hợp lặn 4 cặp gen) → F1 dị hợp 4 cặp gen. Cây có chiều cao trung bình sẽ mang 4 alen trội.

Tỉ lệ cây có chiều cao trung bình ở F2 là: 35/128 = 27,3%

Câu 4.

Cây thân cao, hoa đỏ có tỉ lệ = 10%. → A-B-D- = 0,1. Vì đây là phép lai phân tích nên B- = 0,5. → A- D- = 0,2. → AD = 0,2

Vì giao tử AD = 0,2 nên tần số hoán vị = 2×0,2 = 0,4 = 40%.

Câu 5.

Bậc 1: Cỏ

Bậc 2: thỏ, chuột, châu chấu, chim sẻ

Bậc 3: chim sẻ, cáo, cú mèo

Bậc 4: cáo

=> Bậc 4 là bậc dinh dưỡng cao nhất.

Câu 6.

Kích thước quần thể A = 100 . 22 = 2200

Kích thước quần thể B (sau 1 năm) = 120 . 25 + 120 . 25 . 20% = 3600

Kích thước quần thể C = 80 . 26 = 2080

Kích thước quần thể D = 90 . 21 = 1890

=> tổng = 9770